Artykuł kol. Zbigniewa Knapika, byłego V-Prezesa naszego Koła i wieloletniego działacza n/Towarzystwa:

Czterdziestolecie Koła PTTK Nr 86 przy Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim – główne kierunki działania

Koło Zakładowe PTTK nr 86 im. Stanisława Staszica przy Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim działa 40 lat. Przez cały ten okres należy do grona najbardziej aktywnych Kół w Oddziale Poznańskim PTTK. Trudno dzisiaj zliczyć ilu członków przeszło przez jego szeregi, ile osób przez te lata uczestniczyło w jego imprezach. Jedno jest pewne. Koło nasze uczyło żyć mądrze, ciekawie, pożytecznie. Uczyło i uczy pozaszkolnego przedmiotu „Ojczyzna” – jaka jest piękna, jakie ma tradycje, jak chronić jej dobra, jak je pomnażać i cenić. Uczyło i uczy: organizacji, punktualności, systematyczności, odpowiedzialności za drugiego człowieka, za grupę, której jest się członkiem.

Przez te wszystkie lata Koło „wyprowadziło” wielu ludzi zza biurek na górskie percie, przepiękne ścieżki wijące się wśród nizinnych pól i lasów, na „wstęgi szos” w kraju i zagranicą, uwrażliwiało na piękno zabytków i przyrody, rozwijało więzi społeczne, pomagało w nawiązywaniu wieloletnich przyjaźni (w tym nawet „dozgonnych”). Koło zarażało turystyką i krajoznawstwem, a przy tym pomagało aktywnie wypoczywać na świeżym powietrzu, stając się dostępną dla wszystkich – swoistą „służbą zdrowia”.

Zasadnicze kierunki działalności Koła w minionym czterdziestoleciu podzielić można na kilka grup:

Od początku naszej działalności organizowaliśmy każdego roku 2 do 5 górskich obozów wielodniowych, polegających na codziennych wędrówkach pasmem górskim od schroniska do schroniska lub wędrówki po górach w oparciu o jedną lub dwie – trzy stałe bazy noclegowe. Warto zaznaczyć, że w czasie tych wielodniowych wędrówek członkowie Koła mieli możność przejścia wszystkich pasm górskich w Polsce, od gór Izerskich i Karkonoszy po Bieszczady i od masywu Ślęży po góry Świętokrzyskie, a także Tatr słowackich, w tym niektórych pasm wielokrotnie.

Stałą grupę entuzjastów mają niezmiennie piesze wielodniowe obozy turystyczne po obszarach nizinnych. Wędrowaliśmy w trakcie tych obozów między innymi po pięknych terenach Pojezierza Międzychodzko – Sierakowskiego, Puszczy Noteckiej, Borów Tucholskich, a także po dalszych rejonach, jak na przykład Jurze Krakowsko – Częstochowskiej, Roztoczu, Pojezierzu Suwalskim.

Przez wszystkie lata naszej działalności zawsze znajdowała się grupa członków i sympatyków Koła systematycznie uczestniczących w organizowanych przez nas sobotnich (kiedyś niedzielnych) wycieczkach pieszych w okolice Poznania. Trasy tych wycieczek prowadzone były i są po najbardziej atrakcyjnych turystycznie i krajoznawczo terenach podmiejskich lub nieco dalszych, leżących w promieniu 30 –50 kilometrów od Poznania. Dojazd i powrót komunikacją MPK, pociągiem, autobusami gmin sąsiednich lub PKS czy KSK. Wycieczki o długości zazwyczaj 8 – 15, a czasem nawet 20 kilometrów, prowadzone są co najmniej raz w miesiącu, a w okresach od wiosny do jesieni częściej. W ciągu tych wielu lat naszej działalności członkowie Koła przewędrowali wszystkie szlaki znakowane w regionie, często wielokrotnie. W ostatnich latach, – aby unikać powtórzeń - wyszukujemy nowe trasy, nie znakowane, zdawałoby się nietypowe, ale również atrakcyjne, czego dowodem jest uznanie dla naszych wysiłków uczestników tych wycieczek.

Przez kilka lat z rzędu Koło organizowało tygodniowe autokarowe wyprawy krajoznawcze po terenie Polski. Uczestnicy tych wycieczek mieli okazję zwiedzać m.in. Lubelszczyznę, Mazury i Pojezierze Suwalskie, Dolny Śląsk, Puszczę Białowieską. Ze względu na zbyt duży wysiłek potrzebny do przygotowania wycieczek i brak chętnych do ich prowadzenia (praca ta miała charakter społeczny – łącznie z poświęceniem własnego urlopu przez prowadzącego) – w ostatnich latach zmuszeni byliśmy do odstąpienia od prowadzenia tych imprez.

Natomiast z powodzeniem Koło kontynuuje organizację raz lub dwa razy w roku jednodniowych autokarowych wycieczek krajoznawczych na trasach liczących około 250 do 300 kilometrów. Wycieczki te pozwalają uczestnikom (w tym pracownikom Urzędu Wojewódzkiego, nie będących członkami Koła PTTK) na poznanie najciekawszych fragmentów Wielkopolski i rejonów ościennych, na przykład Ziemi Lubuskiej, i naocznego przekonania się o atrakcyjności jej zabytków i przyrody. Z dalszych wycieczek wymienić można na przykład kilkukrotne organizowanie zwiedzania Panoramy Racławickiej we Wrocławiu. 

Dobra atmosfera współpracy panująca w Kole spowodowała na początku lat dziewięćdziesiątych, że podjęliśmy się trudnego zadania przygotowania autokarowej wycieczki zagranicznej w Alpy Francuskie. Powodzenie tej wycieczki zachęciło nas do kontynuowania tej formy działalności. Dzięki organizacji kilku kolejnych wycieczek członkowie Koła, jego sympatycy a także pracownicy Urzędu mieli możność zwiedzenia Paryża, krajów skandynawskich (Szwecja, Norwegia), Belgii, Holandii i północnej Francji oraz Londynu. Organizatorzy tych zagranicznych wycieczek starali się zapewnić uczestnikom maksimum programu krajoznawczego przy minimum kosztów (zasada „non-profit”). Założenie to pozwoliło wielu osobom związanych z naszym Kołem na zwiedzenie ciekawych fragmentów Europy, na co ze względów finansowych nie mogliby sobie pozwolić wyjeżdżając z profesjonalnym biurem podróży. Organizacja tych imprez przerastała jednak nasze możliwości, a równocześnie zwrócono nam uwagę na przekraczanie w tym zakresie kompetencji statutowo – prawnych Koła. Zmusiło nas to do zaniechania kontynuowania tej działalności.

Działalność krajoznawczo-popularyzatorska prowadzona jest w formie wieczorów wspomnień turystycznych. Są to organizowane w miesiącach jesienno-zimowych, najczęściej raz w miesiącu, spotkania z podróżnikami, członkami różnych wypraw naukowo-badawczych, alpinistycznych, a także uczestnikami atrakcyjnych wycieczek zagranicznych. Spotkania te z reguły połączone są z prelekcją krajoznawczą i wyświetlaniem przeźroczy, ostatnio także filmów wideo. Prelegentami tych spotkań byli m.in. znany poznański himalaista Wojciech Wróż (zginął na K-2 w 1986 r.), a także zdobywca Mont Everestu zimą – Leszek Cichy, publicyści turystyczno-krajoznawczy, jak Edward Moskała (autor map górskich), Maciej Pinkwart - dyrektor zakopiańskiej „Atmy” i wielu innych.

Wieczory wspomnień turystycznych są imprezą o niewątpliwie najstarszej w Poznaniu, bo ponad 30 letniej tradycji. Dotychczas odbyło się ich 340, prelekcje wygłaszało ponad 50 osób, a szacujemy, że skorzystało z nich blisko 12 tys. uczestników. Imprezy te organizowane są nadal i cieszą się wciąż dużą frekwencją. Nie bez znaczenia jest fakt, że przez cały czas trwania tej działalności prelegenci dzielili się swoimi wrażeniami - przed laty za zupełnie symboliczną opłatą, a w ostatnich latach zupełnie bezpłatnie.

Dużym zainteresowaniem zawsze cieszyły się i cieszą nadal imprezy krajoznawcze pod hasłem „Poznaj Poznań”. W ramach tych imprez, organizowanych przede wszystkim w okresach zimowych, zwiedzaliśmy najciekawsze obiekty i fragmenty miasta oraz muzea i wystawy, po których zazwyczaj oprowadzał nas profesjonalny przewodnik. W cyklu tych imprez, zwiedzaliśmy również szereg miejsc położonych poza granicami miasta, na przykład Kórnik – muzeum i arboretum, muzeum w zamku Górków w Szamotułach, płynęliśmy statkiem „ Joanną” po rzece Warcie do Puszczykowa .

Omawiając działalność o charakterze poradnictwa turystyczno – krajoznawczego należy wspomnieć przede wszystkim o zeszytach informacyjnych wydawanych przez Koło w latach dziewięćdziesiątych. Zeszyty te zawierały wybór wycinków prasowych dotyczących turystyki, krajoznawstwa oraz ważniejszych wydarzeń z życia PTTK. Ogółem wydano ponad 120 zeszytów, drukowanych techniką ksero. Wydawnictwa te przeznaczone były dla aktywu i wszystkich zainteresowanych tą problematyką, stanowiąc dodatkowe źródło szkoleniowe i informacyjne. Obecnie wprawdzie zeszytów tych już nie wydajemy, niemniej nadal na bieżąco śledzimy i gromadzimy materiały prasowe, zwłaszcza dotyczące naszego regionu. Warto także dodać, że pracownikom Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego aktyw Koła PTTK służy na co dzień radą i pomocą przy przygotowaniu indywidualnych wyjazdów turystyczno – krajoznawczych i w miarę możliwości wspiera odpowiednimi mapami i przewodnikami.

Koło nasze przez wiele lat sprawowało funkcje zbiorowego społecznego opiekuna zabytków miasta i gminy Sieraków, skutecznie interweniując np. w sprawie odnowienia elewacji kościoła w Lutomiu czy uporządkowaniu parku dworskiego w Ławicy. Organizowało patrole Strażników Ochrony Przyrody po Wielkopolskim Parku Narodowym. Było współorganizatorem wieczornicy poświęconej pamięci wieloletniego, zasłużonego działacza PTTK działającego także na szczeblu krajowym, wielkiego przyjaciela naszego Koła, dla wielu z nas wspaniałego kolegi - śp. Mieczysława Duralskiego.

Koło liczy obecnie 41 członków, oraz trudną do określenia liczbę sympatyków, przy czym nie są to tylko pracownicy Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. W znacznej części są to byli pracownicy, członkowie rodzin, pracownicy jednostek współpracujących z Urzędem, pracownicy administracji w jednostkach samorządowych działających na terenie miasta Poznania. Tak więc Koło nr 86 w pewnym stopniu pełni rolę koła środowiskowego dla obecnych i dawnych pracowników administracji państwowej.

Dlatego też specyficzne muszą być formy kontaktów zarządu Koła z członkami. Do tradycji weszła już gablota w holu Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, gdzie członkowie i sympatycy maja możliwość zapoznać się najszybciej z naszymi aktualnymi propozycjami turystycznymi. Informacje o swojej działalności rozsyłamy członkom niepracującym w Urzędzie i pewnej liczbie najwierniejszych sympatyków.

Od 1997 mamy także własną stronę w Internecie, gdzie obok różnych ogólnych informacji o Kole zamieszczane są informacje o bieżących wycieczkach i imprezach.

Nie sposób wymienić wszystkich członków, dzięki którym działalność Koła przez te czterdzieści lat była tak bogata i wszechstronna. Z tego też względu unikaliśmy w tym podsumowaniu podawania nazwisk współautorów naszych osiągnięć. Po prostu było ich bardzo wielu i z pewnością nie uniknęlibyśmy pominięć. 

Jednej osoby nie można jednak nie wymienić: Zenona Piwońskiego. Nieprzerwanie przez 35 lat był On naszym prezesem, najbardziej aktywnym animatorem wszystkich działań, niestrudzonym działaczem, przewodnikiem i przodownikiem, organizatorem, a nawet dokumentalistą i archiwistą poczynań Koła, a teraz zgodził się być naszym prezesem honorowym. Jego działalność turystyczna i krajoznawcza związana była także z wieloletnim przewodniczeniem Komisji Turystyki Górskiej Oddziału Poznańskiego PTTK oraz działaniem w komisji Krajoznawczej byłego Zarządu Wojewódzkiego naszego Towarzystwa. Do działania na tych polach wciągnął szereg osób z kręgu członków naszego Koła (na przykład do współorganizowania przez Oddział Poznański PTTK - Wielkopolskiego Indywidualnego Rajdu Górskiego).

Efektywna działalność Koła dostrzeżona została w ogniwach nadrzędnych organizacji PTTK-owskiej. W uznaniu wieloletniej działalności Koło w roku 1976 odznaczone zostało Srebrną, a w roku 1985 – Złotą Honorową Odznaką PTTK. W tym samym roku jako pierwsze w ówczesnym województwie poznańskim wyróżnione zostało przez Komisję Kół i Oddziałów Zakładowych Zarządu Głównego PTTK „Medalem za Zasługi w upowszechnianiu turystyki i krajoznawstwa w zakładzie pracy”.

Przegląd naszej działalności w nowej kadencji pozwoli dobitniej zilustrować to, co w ogólnym zarysie przedstawiliśmy dla okresu całego czterdziestolecia.

Działalność nowego Zarządu

W styczniu 2001 r wkraczając w XXI wiek i XV kadencję działania Koła nowo wybrany Zarząd stara się kontynuować stare tradycje, sprawdzone metody działania, równocześnie podejmuje nowe – niekonwencjonalne przedsięwzięcia.

Głównym kierunkiem działania, cieszącym się największą popularnością, są sobotnie wycieczki piesze. W 2001 r. zorganizowano 15 wycieczek w najbliższe okolice Poznania. Wycieczki prowadzili głównie: Andrzej Płotka i Zbyszek Knapik. Wędrowaliśmy m.in. trasami Wielkopolskiego Parku Narodowego, Puszczy Zielonki, byliśmy też w okolicach Zaniemyśla, czerniejewskich lasów, poznańskiej Malty, na górze Moraskiej, w Śnieżycowym Jarze, dolinie Wełny, na grzybach w okolicach Miałów. Często przemierzaliśmy nieznakowane trasy zaproponowane przez Andrzeja Płotkę. W okresie Święta Zmarłych zapaliliśmy tradycyjnie znicze na grobach naszych członków i przyjaciół na cmentarzu Junikowskim.

Ponowiliśmy zwyczaj wspólnego zwiedzania muzeów: przede wszystkim cieszącą się ogromną popularnością wystawę francuskich impresjonistów z Musee D’Orsay w Paryżu, nową ekspozycję malarstwa w Muzeum Narodowym i ciekawą wystawę bożonarodzeniową w Muzeum Etnograficznym.

Dużym zainteresowaniem cieszyły się dwie wycieczki autokarowe (pełen autokar) : trasami południowej Wielkopolski prowadziła już po raz dwudziesty Urszula Winiecka, a do podziemi Międzyrzeckiego Wału Umocnień – Ewa Knopczyk. 

Obóz górski w Bieszczadach z bazą w Ustrzykach Górnych prowadziła Sabina Bielicka, a obóz wędrowno-krajoznawczy na Roztoczu - Krystyna Ogrodowska.

Kontynuując tradycję Wieczorów Wspomnień Turystycznych kol. Franciszek Borzyszkowski zorganizował dwa spotkania – relacje ze swych dalekich, rodzinnych eskapad, ilustrowane profesjonalnie przygotowanym filmem wideo. A kol. Andrzej Kaleniewicz zapoznał nas z egzotyką Annapurny.

Na spotkaniu noworocznym, w wspaniałej atmosferze podzieliliśmy się opłatkiem, wnieśliśmy toast noworoczny i śpiewaliśmy kolędy.

Podczas zebrań Zarządu, w czasie burzliwych dyskusji omawiamy program naszych działań.

O naszych planach turystycznych informujemy naszych członków i sympatyków w wydawnictwie „Aktualności turystyczne”. W 2001 r wydaliśmy 7 edycji tego informatora.

Także na naszej stronie internetowej prowadzonej przez Wojtka Czombika znaleźć można ogólne informacje turystyczno-krajoznawcze oraz bieżący program działań.

Koleżanka Eleonora Prussak – pełniąca funkcję sekretarza Koła, w czasie cotygodniowych dyżurów jest nieocenionym koordynatorem naszych działań.

Artykuł powstał we współpracy z Zarządem Koła.

Pytania i komentarze dotyczące naszych stron WWW prosimy przesyłać na adres: pttk86@poczta.onet.pl.
Data ostatniej aktualizacji: 01 kwietnia 2015.